Rahim ağzı hücreleri normal yapısını kaybedip kontrolsüz şekilde büyümeye ve çoğalmaya başladığında rahim ağzı kanseri oluşmaktadır. Tüm rahim ağzı kanserlerinin %90’nın üstünde insan papilloma virüs (HPV) pozitifliği vardır. Bu yüzden rahim ağzı kanserinden korunmada önemli nokta HPV enfeksiyonundan korunmaktır.

HPV’nin yaklaşık 140 alt tipi vardır ve bunların da 40 kadarı kadın genital kanserleri (en sık rahim ağzı kanseri) ile ilişkili yüksek riskli HPV tipleridir. Rahim ağzı kanseri ile en sık ilişkili HPV tipleri 16 ve 18 ‘dir. HPV’nin diğer alt tipleri (tip 6 ve11) genital siğil ile ilişkilidir fakat genital siğile yol açan tipler kansere yol açmazlar.

Günümüzde HPV’ye karşı dünyada 3, ülkemizde 2 tip aşı bulunmaktadır. Ülkemizde bulunan aşılardan biri HPV tip 16 ve 18 tiplerini içerirken, diğeri ise buna ek olarak genital siğil ile ilişkili HPV tip 6 ve 11’i de içermektedir. Bu aşılara ek olarak dünyada olan fakat Türkiye piyasasına henüz girmemiş olan 9 tip HPV’ye karşı koruyucu olan aşı da bulunmaktadır.

Birçok Avrupa ülkesinde rutin tarama programına giren HPV aşısı, ilk cinsel birliktelik başlamadan önce, 11-12 yaş çocukları için önerilir. Ancak cinsel birliktelik yaşanmış olsa bile 9-26 yaş aralığında her iki cinsiyete de aşı yapılabilir. Hatta 43 yaşa kadar kadınlarda etkili olabildiği saptanmıştır. Aşı 15 yaş öncesi 2 doz, 15 yaş sonrası 3 doz şeklinde yapılır. Aşı yapılan hastalara rutin rahim ağzı kanser taraması devam edilir.